Yaşlandıkça zaman neden daha hızlı geçiyor?

Biz çocukken, sanki yaz tatilleri sonsuza dek sürecek gibiydi ve diğer bir tatili beklemek sonsuza dek beklemek gibiydi. Peki neden yaşlandıkça zaman, haftalar, aylar ve tüm mevsimler bulanık bir takvimden baş döndürücü bir hızla kaybolarak geçip gidiyor?

Görünüşe göre hızlanan bu zaman yolculuğu, yaşamlarımızı sorumluluklarımız ve endişelerimizle doldurmanın bir sonucu değildir. Aslında araştırmalar, algılanan zamanın yaşlı insanlar için hayatlarımızı meşgul hissettirmesi için daha hızlı hareket ettiğini gösteriyor gibi görünüyor.

Zaman algımızın yaşlandıkça neden hızlandığını açıklamaya çalışan birkaç teori var.

İlk Teori: Sirkadiyen Saatleri

Bir araştırmada, iç biyolojik saatlerimizin (sirkadiyen saatleri) kademeli olarak değiştirilmesidir. Bu, metabolizmamızın yaşlandıkça yavaşlaması, kalp atışlarımızın yavaşlaması ve nefes almamızın yavaşlaması demek.

Çocukların biyolojik kalp ritmleri, büyüklere göre daha hızlı atıyor. Bu da, belli bir zaman diliminde daha fazla biyolojik belirteç (kalp atışı, nefes) yaşaması ve daha fazla zaman geçirmiş gibi hissetmesini sağlıyor.

ikinci Teori: Algısal Bilgi Miktarı

Bir başka teori, algıladığımız zamanın geçişinin, absorbe ettiğimiz yeni algısal bilgi miktarı ile ilgili olduğunu öne sürer. Birçok yeni uyaranla birlikte beyinlerimiz bilgiyi işlemek için daha uzun zaman ister. Böylece, zamanın daha uzun sürdüğünü hissederiz. Bu teori, aynı zamanda, kazadan birkaç dakika önce hissettiğimiz “yavaş hareket algısını” açıklamaya yardımcı olacaktır. Bilmediğiniz koşullar, alınacak çok fazla yeni bilgi olduğu anlamına gelir.

Yaşlandığınızını kanıtlayan 9 biyolojik değişim

Aslında yeni durumlarla karşılaştığımızda, beynimizin daha zengin ayrıntılı anılar kaydettiği, yani olayın kendisinden daha yavaş görünen olayı hatırladığımız şey olabilir. Bu durum, serbest düşüş yaşayan denekler için deneysel olarak gösterilmiştir.

İşte bu durum, yaşlandıkça algılanan sürenin kısalmasının nasıl olduğunu açıklar. Teoriye göre, yaşlandıkça, çevremize ne kadar aşina olursak, o kadar hızlı yaşamaya başlarız.

Evlerimizin ve iş yerlerimizin ayrıntılı detaylarını fark etmiyoruz. Bununla birlikte, çocuklar için dünya, yeni deneyimlerle dolu, çoğu zaman onlar için yabancı bir yer. Bu, çocukların dış dünya hakkındaki zihinsel fikirlerini yeniden yapılandırarak çok daha fazla beyin gücü tahsis etmesi gerektiği anlamına gelir.

Teori bunun, bir rutin içinde sıkışıp kalmış yetişkinlere kıyasla, çocuklar için zamanın daha yavaş çalışacağını ortaya koymaktadır.

Yaşlanma ve Hormonların Etkisi

Böylece, günlük yaşam deneyimlerine ne kadar aşina olursak, o kadar hızlı zaman geçiyor gibi görünür ve genellikle, bu aşinalık yaşla birlikte artar. Bu teorinin arkasındaki biyokimyasal mekanizmanın, nörotransmitter dopaminin, zaman ölçmeyi öğrenmemize yardımcı olan yeni uyaranların algılanması üzerine salıverildiği ileri sürülmüştür.

20 yaşın ilerisi ve yaşlanmaya devam ettikçe, dopamin seviyelerinin düşme zamanının daha hızlı çalıştığı görülmektedir.

Ancak, bu teorilerden hiçbiri, zamanın neredeyse matematiksel ve sürekli hızlanma hızına tam olarak uymuyor gibi görünüyor.

Biz yaşlandıkça sabit bir sürenin uzunluğunun belirgin bir şekilde azalması, zamana “logaritmik bir ölçek” olarak bakmayı önermektedir. Deprem veya sesi ölçerken geleneksel doğrusal ölçekler yerine logaritmik ölçekler kullanılır.

Yaşlandığınızını kanıtlayan 9 biyolojik değişim

Ölçtüğümüz miktarlar bu kadar büyük derecelere göre değişebildiğinden, gerçekte neler olduğunu anlamak için daha geniş kapsamlı bir ölçüm ölçeğine ihtiyacımız var. Aynısı zaman için de geçerlidir.

Logaritmik Richter Ölçeğinde (depremler için), 10-11 büyüklüğündeki bir artış, lineer ölçekte yapılacağı gibi, yer hareketindeki yüzde 10’luk bir artışa karşılık gelmez. Richter ölçeğindeki her bir artış, hareketteki on kat artışa karşılık gelir.

Zaman Algısı ve Ölçeklendirme

Fakat neden zaman algımıza logaritmik bir ölçeklendirme yapmalıyız?

Biz zaten zamanı, yaşadığımız zamanın bir oranı olarak algılıyoruz. İki yaşındaki bir çocuk için bir yıl hayatlarının yarısıdır. Bu yüzden, gençken doğum günleri arasında beklemek olağanüstü uzun bir süre gibi görünüyor.

On yaşındaki bir çocuk için bir yıl, yaşamlarının sadece yüzde 10’udur (biraz daha tolere edilebilir bir bekleyiş yapar) ve 20 yaşındaki bir çocuk için sadece yüzde 5’tir.

Logaritmik ölçekte, 20 yaşındaki bir gencin iki yaşındaki bir çocukla doğum günleri arasındaki bekleyişin aynı şekilde yaşanması için, gencin 30 yaşına kadar beklemesi gerekecektir. İşte bu örnekte de olduğu gibi zaman yaşlandıkça hızlanıyor gibi görünüyor.

Bu yazıya iç karartıcı bir şekilde son vermek istemem, ancak beş ila on yaşları arasında yaşadığınız beş yıllık süre, 40 ila 80 yaşları arasındaki süre kadar olabilir.

Öyleyse bir şekilde gün içinde meşgul olun. Eğlenceli olsun olmasın zaman uçup gidiyor ve her gün daha hızlı geçiyor.