Korku ve Gerilim Türünün Üstadı Stephen King Nasıl Efsaneleşti?

[Cenk Önsoy]

Stephen King’in efsaneleşmesini sağlayacak olan kıvılcımı yakan kişi bir kadındı.

Üniversiteden mezun olduktan sonra iş arayışına çıkan Stephen, yerleşkesine yakın bir yer olan Hampden‘da İngilizce öğretmenliği yapmaya başlamıştı. Gündüzleri kasabadaki çocukları eğitirken geceleri de eşi Bayan Tabitha ile vakit geçiriyordu, pek tabii zihninden kağıt parçalarına dökülmek için can atan öykülere kısa da olsa ayıracak vakti vardı.

İngilizce öğretmenliği Stephen için bir sorundu, çünkü yazmak için ayırması gereken vaktinin hep kısa olması kendisini huzursuz ediyordu.

Okulda önceden yaşanılan bir olay hakkında kafasında oluşan fikir Stephen‘in Carrie‘yi kaleme almasına sebep oldu. Hikayenin ilk taslağının üç sayfasını hazırladı fakat okuduktan sonra tiksinmişti ve parçalara ayırıp çöpe attı. Bunun dört sebebini ”Yazma Sanatı” adlı kitabında açıklayan Stephen King şöyle anlatıyor:

Alıntı

 

” İlki ve en az önemli olanı öykünün beni duygusal anlamda sarmayışıydı.

İkincisi ve birazcık daha önemli olanı, ana karakterden pek hoşlanmamış oluşumdu.

Üçüncü ve daha önemli sorun, ne çevre ne de tamamı kızlardan oluşan yardımcı karakterlerle kendimi rahat hissetmeyişimdi.

Dördüncü ve hepsinden önemli sorun ise, hikâyenin çok uzun olmadıkça güzel olmayacağını fark etmiş oluşumdu.” 

 

 

Ertesi günün akşamı okuldan eve döndüğünde; kendisini ellerinde tuttuğu, sigara külleriyle kirlenmiş, rengi parça parça grileşmiş, kırış kırış şekilde birleştirilmiş kağıt parçalarıyla bekleyen kişi Bayan Tabitha’ydı. Kendisinin tiksinerek yırttığı sayfaları Bayan Tabitha tek tek birleştirip okumuş ve hikayenin geri kalanını öğrenmek istediğini söylemişti. Stephen King‘in liseli kızlar hakkında hiçbir şey bilmiyorum diye yakarmasına karşılık Bayan Tabitha, tebessümle King‘in gözlerine bakarak ona yardım edebileceğini söylemişti.

             Stephen King ve Tabitha King

Bayan Tabitha‘nın ısrarı sonucunda yazmaya devam ettiği romanı “Carrie” 5 Nisan 1974 yılında yaklaşık 30.000 kopya olarak basıldı. 43 yaşında olan bu eserin  son film uyarlaması ise 2013 yılındaydı ve dünya çapında $84 Milyon dolar hasılata ulaştı.

Romanlarını kurgularken izlediği yol

2013 Yılında UMAS LOWELL‘da konferansa katılan Stephen King meslektaşı ve yakın bir arkadaşı olan John Irving‘in şu sözüne atıfta bulunuyor :  “Bir kitabı yazmaya başladığımda, ilk önce o kitabın son cümlesini yazarım.”

 

Umas Lowell konferansından bir kare.

Ardından bunun kendisi için eğlenceyi tamamen mahvetmek anlamına geldiğini söylüyor. Kendi izlediği yolu ise şu şekilde anlatıyor:

“Ben küçük fikirlerle başlıyorum, farklı yerlerden gelen küçük fikirler. Bazen kalıyorlar ve o fikirlerle farklı şeyler yapıyorsun. Bazen de uçup gidiyorlar. Ama asıl düşünce şu; bir fikirle yola çıkıp onunla başlangıç yapıyorsunuz, fikirlerinizin karakterlerdeki etkilerini gördüğünüzde ise yeni şeyler keşfederek bundan zevk almaya başlıyorsunuz.”

Bildiğiniz üzere Stephen King romanlarını kaleme alırken aynı zamanda hikayenin gidişatını düşünüyor, heyecanını ve yazarkenki şevkini kaybetmemek için kendi kurguladığı hikayesine kapılar açıyor ve her birinden olmasa da bazılarından gelen davetleri değerlendirerek devam ediyor yolculuğuna, böylelikle akıcı olmanın kilit noktasını buluyor.

Bangor Daily News‘a verdiği röportajda Korku Ağı romanını yazarken işlerin nasıl değiştiğini şöyle anlatıyor:

“O hikayeye başladığımda kendi kendime Dracula’daki gibi iyilerin kazanmasını düşlemedim. İyi adamlar kaybedecek, sonunda da herkes vampire dönüşecekti. Ancak böyle olmadı. Çünkü kitapla birlikte ilerliyorsunuz ve bu hikayeyi gitmek istemediğim daha karanlık yerlere götürdü. Hikaye büyük ve güçlü bir makineye dönüşebilir ve bunu fark edemezsiniz.”

Kurgu hakkındaki en sevdiği tanım ise ABD’li Roman Yazarı Dr.Thomas Williams‘a aittir.

“Williams roman yazmayı boş, karanlık bir ovada kamp ateşi yakmaya benzetir. Karakterlerse karanlığın içinden ellerinde odun yığınlarıyla teker teker çıkarlar ve bu odunları ateşe atarlar, ateş sönmeden önce kendilerini çok şanslı hissederler. Tüm karakterler ateşin etrafında ısınmak için dikilirler.” Kendisi için de roman yazmanın böyle bir şey olduğunu dile getiriyor.

“Bu denli efsaneleşmesinin sebebi gerçekten sadece hikaye ile beraber gidip o anki fikirlerini yazıya dökmesi mi? Bu tamamen saçmalık.” Diyecek olanlarınız vardır elbette.

Eğer bana soracak olursanız, kesinlikle buna katılmayacağımdan emin olabilirsiniz. Gariptir ki aynı şeyleri hissediyorum, şu şekilde açıklayayım: İnteraktif bir filmin içine atılmışsınız gibi düşünün, yaşayacağınız şeylerin tamamı filmi izleyen kişinin seçimleriyle gerçekleşecek. Bu sizi korkudan öldürebilir, heyecandan tir tir titretebilir. Fakat filmi izleyen ve seçimleri yapan kişinin tek düşüncesi sonraki adımda ne olacağıdır.

Hikaye ile beraber yazmak işte tam olarak böyle bir şey, karakterlerinize kaleminizin ucundan sayfanıza düşen mürekkep ile can veriyorsunuz ve sonunun nereye gideceğini siz bile kestiremiyorsunuz.

Kullanmış olduğu ve önerdiği teknikler

1. Gerçeği Anlat :

Stephen King‘e göre gerçek hayatta yaşadığımız olaylardan alınan parçaların yazıya dökülmesi okuyucuyu etkilemek için yeterli olacaktır. (Carrie, Hayvan Mezarlığı, Kujo… gibi bir çok romanı yaşadığı olaylar üzerinden yazılan romanlardır.)

2. Kısa cümleler işe yararken uzun cümlelere ihtiyacımız var mı?:

Tabiri caizse dallandırıp budaklandırmak. Gereksiz yerlerde fazla kelimeler israf ederek kurduğumuz cümleler. Stephen King bu konu için, ”Ev hayvanınıza akşam kıyafetleri giydirmek gibi’‘ benzetmesini yakıştırıyor.

3. Tek cümlelik paragraflar kurun:

Stephen King kurgunun amacının dil bilgisi doğruluğundan ziyade okuyucunun hoşuna gideceği bir hikaye sunmak olduğunu düşünüyor, bu da akıcı olmayı beraberinde getiriyor. King‘e göre tek cümlelik paragraf kurmak yazmaktan çok konuşmaya benziyor ve bunun iyi bir şey olduğunu söylüyor. “Yazmak baştan çıkarıcıdır, iyi konuşmak ise baştan çıkarmanın bir parçasıdır. Eğer öyle değilse neden birçok çift akşam yemeğinden sonra soluğu yatakta alıyor?.”

Sanırım bu soruya cevap veremeyeceğiz Bay King teşekkürler…

4. İdeal okuyucularınız için yaz:

İdeal okuyucularınız için kalemi elinize alın: Bu noktada Stephen King bir şeylerini yazarken ideal okuyucularını düşündüğünü söylüyor, “Bu bölümü okuduğunda ne düşünecek?” diye merak ettiğini söylüyor. Kendi ideal okuyucusu Bayan Tabitha imiş…

5. Çok çok ve çok oku:

Stephen King‘in söylemine göre yazacak bir şeyiniz yoksa hiçbir şey okumuyorsunuzdur. Kendisi uzun bekleme odalarında, tiyatro lobilerinde, sıkış tepiş sıra kuyruklarında kitap okuduğunu anlatıyor.

6. Her seferinde tek kelime yaz:

Bir röportajında sunucu Stephen King‘e nasıl yazdığını sormuş. Cevabı ise “Her seferinde bir kelime.” olan Stephen King‘in şaka yapıp yapmadığını anlamaya çalışıp uzun süre cevapsız kalan bu sunucuyu anlatırken Bay King, şaka yapmadığını söylüyor.

7. Her gün yaz:

Stephen King‘in bu önerisini dikkate almak gerekli diye düşünüyorum, kendisi gerçek anlamda yazma bağımlısı bir kişilik. Her sabah birkaç saat yazı yazdığını söylüyor. Bu bir atletin uzun bir maratona hazırlanması gibi bir şey. Kendinizi sürekli denemezseniz her yazınız yarıda kalacaktır demeye getiriyor olabilir. Kısaca gelişimini izle ve yazmadan durma.

8. Eğlenmek için yaz:

Kendisi sıkılarak, heyecan duymayarak yazdığımız hiçbir şeyin sevileceği kanaatinde değil  ve son derece haklı eğer ki bir Tabitha‘nız yoksa… (Hatırlarsanız ”Carrie” içine sinmeyen tiksinip yırttığı bir hikayeye sahipti)

Stephen King’in başarılı olmak için 5 kuralı

1. HER GÜN PRATİK YAP

2. Deneyim, en iyi öğretmendir.

3.Profesyonel bir yazar olmak istiyorsanız, yazdıklarınızla ilgili geri dönüş yapan bir iş bulun.

4. Her zaman başka bir alternatif için de çalışın.

5. Okumaktan vazgeçme: “Eğer okumak için vaktim yok diyorsan, yazmak için de vaktin yoktur.” –Stephen King.

BONUS: REDDEDİLMEKTEN KORKMA (Stanley Kubrick, The Shining isimli kitabının filme uyarlanması için yazılan senaryoyu reddetmiştir.)

İşte Stephen King’in nasıl efsaneleştiği verdiği cevapların arkasında saklı… 

“Bence dünyanın en aşağılık yaratığı, kadınları döven bir erkektir,” ”O”, sayfa 240.

AHMET ŞAHİN AYTUN tarafından blog bölümünde kaleme alınmıştır.